Bilişim Nedir Ve Bilişim Suçları Nelerdir ?

Teknoloji’nin gelişmesi yeni kavramlarla hayatımızı değiştirdi işte o kavramlardan biri de bilişim. Teknolojinin hayatımıza soktuğu bu kelime bir çok insanın merak konusu olmuş halde nede olsa hemen hemen her gün kullandığımız telefonlardan tutun da o telefonların içindeki yazılıma kadar Bilişimi kullanıyoruz. Peki bu kadar çok kullanmadığımız bu bilişim nedir ? ve bilişim teknolojileri nedir ? bu yazımızda bunlara bakacağız.

Bilişim nedir ?

Bilişim aslında bir bilim dalı ve “bilgisayar bilimi” “bilişim bilimi” adlarıyla da bilinir. Bilişim bilginin ve hesaplamanın pratik ve kolay yolları ile kurulması ve işlenmesi demektir. Özüne baktığımızda Matematik, Fizik ve Elektronik mühendisliğini görürüz çünkü bilişimin özünde bilgiyi teknolojik aletler yardımı ile sürekli işlenmesidir. Bilişim sadece bilgi işlemekten ibaret değildir. Bilgi işlenmesinde kullanıla bilen soyut matematiksel yapılarla da ilgilenir.

Kuramsal Bilişim: Matematiksel kuramlar üretir. Bilgisayar bilimi: nesneleri ve süreçleri çözümleyerek algoritmalara ve soyut matematiksel yapılara dönüştürür. Teknik bilişim: Soyut matematiksel yapıların aktarılması, otomatik olarak işlenmesi ve depolanması için matematiksel cihazlar tasarlar.

Bilişim sayesinde insanlar bilgiye ve bazı hizmetlere çok daha kolay ve hızlıca ulaşa biliyorlar tabi bunun olmasında en büyük pay internetin. İnternetin bize sağladı faydaları anlatmaya çalışsak bitiremeyiz. Bunların hepsi bilişim sayesinde hayatımıza giren şeyler. Günümüzde devletler ve şirketler bilişim ve bilişim teknolojileri sayesinde daha da yükseliyor ve daha çok kar elde ediyorlar.

bilişimciler: Bilgiyi oluşturur, tanımını yapar ve bu bilgiyi dönüştürür daha sonra algoritmik süreçler oluştururlar ve “soyutlamalar” formüle ederler

Bilişimin alt dalları ve mesleklerini merak edenler “Bilişim teknolojileri alanı ve meslekleri” yazımıza bakabilirler

Bilişim Tarihi

Bilişim ve bilişim teknolojileri 1960’lı yılarda ortaya çıkmaya başlamış o zamanlar bilişim nedir ? sorusunun cevabı veri işleme idi. Zaman içerisinde gelişen ve yaygınlaşan bilişimin tanımında daha karmaşık ve daha ayrıntılı bir yapıya sahip oldu. Ardından ağlar yardımı ile bilgisayar arası veri paylaşımı dönemi başladı.  Bölgesel Alan Ağları (LAN), ve Geniş Alan Ağları (Wide Area Network – WAN) bilişimin yaygınlaşma sürecinde önemli bir hız kazandırdılar.

Bilişim talihinde ki önemli olaylar

• Bilişim kelimesi ilk defa alman bilgisayar bilimcisi Karl Steinbuch tarafından yazılmış olan ve bir gazetede yayınlanan “Bilişim: Otomatik Bilgi İşlem” adlı makalesinde kullandı
• Fransızca da bilişim olan “informatique” kelimesi ilk defa 1962 yılında Philippe Dreyfus tarafından kullanıldı
• 1970 ve sonrasında bilişim öğreten resmi eğitim kurumları kurulmaya başlandı.
• 1975-1980 yıları arasında bilişimde önemli gelişmeler meydana geldi
• 1980’li yılarda dijital olark büyük gelişmeler yaşandı. Artık bilgisayar ortamında ses, metin ve görüntüler bilgisaya ortamında işlenmeye başladı

Türkçe de bilişim kelimesi bilmek fiilinin türevi bilişmek kelimesinden türemiştir. bilişim kelimesini ve bu alandaki bir çok terimi Türkçeye kazandıran Aydın Köksal’dır ayrıca bilgisayar kelimesi de onun sayesinde kullanıyoruz. Aydın Köksal  Türkiye Bilişim Derneği onursal başkanıdır. Elektronik, Yazılım ve Bilgisayar mühendisidir ayrıca bir dil bilimcidir.

Bilişim Teknolojileri Nedir

Bilişim teknolojileri (bt) ingilizcesiyle “Information Technology (IT)” kavramının anlamı “veri işleme ve bununla ilgili iş alanları” diye tanımlanır. Bilişim teknolojileri dört alt başlığa ayrılır bunlar: yazılım, donanım, hizmetler ve ekipmanlar’dır. Bilgi teknolojileri bilginin pratik şekilde işlenmesi anlamlandırılması ve saklanmasını sağlar ayrıca yazılım ve bilişim uygulamaları geliştirmesi ve yönetimiyle de ilgilenir. Bilişim teknolojilerinin amacı daha rahat, daha mutlu ve daha verimli bir hayat yaşamamızdır bunun en iyi örneği her gün kullandığımız ve hayatımızın bir parçası haline gelen internet.

İnternet sayede bilgiye bir kaç tık ötedeyiz bunun yanı sıra her an bilgi üretebilir ve milyarlarca insana göndere biliriz. Sadece bu kadar değil eğitimden alışverişe kadar her konuda bize zaman kazandırmakla kalmıyor daha verimli olanı da bulmamızı sağlıyor . Buna en güzel örneklerden biri giyilebilir teknolojiler sağlığımızdan tutunda sosyal hayatımıza kadar bir çok konuda bize yardımcı oluyor ve bizi bilgilendiriyor.

Bilişim teknolojileri endüstride de kendini gösteriyor. Bilişim teknolojileri sayesin ‘de şirketler yanlışlarını göre bilir kendini bu yönde geliştire bilir veya global pazarda rekabet etme fırsatı yakalaya bilir dünyanın en büyük şirketleri bilişmiş en etkin kullanan şirketler olduğunu fark ettiniz mi ? Örneğin amazon perakende satış sitesi ve internet üzerinden satış yapıyor yada Facebook pandemi sürecinde muazzam bir büyüme sergiledi. Bunun gibi bir çok örnek bulmak mümkün. Bu şirketleri bu noktalara getiren bilişimin gücünü etkin ve en verimli şekilde kullana biliyorlar olmaları

Peki ya sadece şirketler mi ? tabi ki hayır devletlerde bilişime önem vermeli çünkü daha fazla ihracat yapabilmek için bilişim şart ve Televizyon, bilgisayar ve telefon gibi bilişim ürünleri üreterek ülke ekonomisine büyük katkılar sağlar. E-devlet gibi sistemler sayesinde bazı işlemler için devlet dairelerine gidip bekleme derdinden kurtulduk. Sağlık sektöründe de randevu alma işlemini internetten yapmamız sayesinde hastane de beklemeden randevu saatinde gidip muayene olabiliyoruz. Bilişim ve Bilişim teknolojileri Sayesinde hayatımız her alanı oldukça kolay ve pratik bir hale geldi.

Bilişim Etiği Nedir ?

Aslında bilişim etiği bir felsefe dalıdır ve Bilişim dünyasında ki insanları inceler. lisans sorunları, dosya ve veri paylaşımı, Hackerlik, demokratik olmayan bilişim uygulamalar tarzı etik olmayan konularla ilgilenir ve Computer Ethics Institute (Bilgisayar Etik Enstitüsü) tarafından belirlenmiş olan etik ilkeleri şöyle’dir

• Bilgisayar, insanlara zarar vericek şekilde kullanılamaz.
• Bilgisayar, gerçeği yansıtmayan yalanları yaymak için kullanılamaz.
• Bilgisayar ortamında başka insanların dosyaları karıştırılamaz.
• Bilgisayar, çalmak amacı ile kullanılamaz.
• Başka insanların entelektüel bilgileri başkasına mal edilemez.
• Bedeli ödenmemiş olan (lisanssız) yazılım çoğaltılamaz ve kullanılamaz.
• Başka insanların bilgisayar kaynakları izin almadan kullanılamaz.
• Kişi bilgisayarı, diğerlerini dikkate alarak ve saygılı bir şekilde kullanmalıdır.
• Kişi yazdığı yazılımın insanlara etkilerini dikkate almalıdır.
• Diğer insanların bilgisayar çalışmaları kurcalanamaz.

Bilişim Suçları

İnsanlar olarak hayatımızı kolaylaştıran şeyleri kötüye kullanmakta kaçınmıyoruz bir çok şeyde olduğu gibi bilişimi’ de kendi çıkarları için kötüye kullanan insanlar var ve bunlara karşı tedbirli olmalısınız. Bilişim suçları: Bir ağ veya bir bilgisayar kullanılarak işlenen suçlardır.

Bilginin elektronik ortama taşındığı anlarda yapılır. Hedef bilgisayarınız ve içindeki bilgiler de olabilir biri sizin izniniz olmadan bilgisayarınıza erişip banka kartı şifreniz gibi kişisel bilgilerinizi çalması bilişim suçudur. Bu gibi durumlar sadece kişiler için değil ülkeler içinde geçerli ülkeler için çok önemli bilgiler çalınıp diğer ülkelere para karşılığı verilebilir bu da hiç iyi sonuçlar doğurmaz. Bu yüzden bilişim suçları hem ulusal hem uluslar arası bir sorun haline gelebilir.

• Bazı bilişim suçları: e-mail ve sosyal medya hesaplarınızın ele geçirilmesi,
• telif haklarının ihlali,
• mahrem bilgilerin ele geçirilmesi,
• özel hayatın gizliliğinin ihlali
• çeşitli virüsler aracılığı ile bilgisayarları kontrol edebilmesi ,
• kredi kartı bilgilerinin çalınması,
• banka hesaplarının ele geçirilmesi,
• kimlik bilgilerinin çalınması,
• devletin gizli bilgilerinin ele geçirilmesi

Bilişim uygulamaları

Bazı bilişim terimleri ve uygulamaları

• İnternet Bilişimi: İnternet tabanlı teknolojileri dener ve sorunları internet tabanlı çözümlere göre giderir
• Veri Madenciliği ve Bilgi Analizi: Zor verilerin bulunmasına çözümlenmesine ve görselleştirilmesini sağlar. Zorlu veri analizi sorunlarına karşı teorik araştırma ve işletme uygulamalarıdır
• Bilgi Güvencesi ve Siber Güvenlik: Bilişim suçlarına karşı korunmanızı sağlar ve bu yönde uygulamalar geliştirirler. Bilişim kullanan herkes için önemli
• İnsan-Bilgisayar Etkileşimi: Bilişimi ve bilgi pratik, kolay, ve erişilebilir hale getirmeyi amaçlar
• Bilgi Mimarisi: Başarılı yazılımlar anlaşılır web siteleri ve çevrim içi toplulukları gelişiminde önemli bir rol oynarlar çünkü bilgileri insanların anlayabileceği şekilde düzenlerler.
• Hayat Bilgisi Bilişimi: Biyologların organizmalar ve ekosistemleri incelerken temel bileşenleri bulmada önemli ilerleme kaydetmesine yardım eden suni bilgi sistemlerini inceler.
• Sosyal Bilişim: Sosyal etkileşim kalıplarını inceler ve sosyal yazılımlar yapar ve inceler.
• veri Bilimi: Bilgi elde etmek için çalışan, disiplinler arası ortaya çıkan bir alandır. İstatistik,  bilgisayar bilimi, bilgi bilimi, tasarım ve sosyal bilim gibi alanları birleştirir.

Bilişim alanları

• Biçimsel yöntemler
• Hesaplama kuramı
• Bilgi ve kodlama kuramı
• Kuramsal bilişim
• Programlama dili kuramı
• Yapay zekâ
• Veri tabanları ve bilgi erişimi
• Bilgisayar mimarisi ve mühendisliği
• Uygulamalı bilişim
• Algoritmalar ve veri yapıları
• Koşut zamanlı, paralel ve dağıtık sistemler
• Bilgisayar grafikleri ve görselleştirme
• Bilgisayar güvenliği ve kriptografi
• Yazılım mühendisliği
• Hesaplamalı bilim
• Bilgi bilimi

Bu yazımızda bilişim nedir ? bilişim teknolojileri nedir ? ve bilişim suçları nedir ? olmak üzere bilişim ile ilgili bir çok soruyu cevap verdik. bilişim nedir yazımızla ilgili sorularınızı ve en çok kullandığınız bilişim aracını yorumlarda belirtin.

Faceboo\\\' da paylaş

Tweet

Follow us